Rak szyjki macicy jest 6 najczęstszym nowotworem u kobiet. Aby zmniejszyć jego ilość, oraz odpowiednio szybko wdrożyć leczenie, konieczne jest regularne wykonywanie badania cytologicznego. Na czym polega to badanie oraz co dla pacjentki oznaczają poszczególne wyniki?
Badania cytologiczne na NFZ
Od kilku lat NFZ finansuje badanie cytologiczne u wszystkich kobiet, które ukończyły 25 rok życia, a nie miały wykonanego tego badania w ciągu ostatnich 3 lat. W praktyce oznacza to, że raz na 3 lata pacjentka ma prawo zażądać od swojego ginekologa wykonania cytologii. Niemniej jednak, jako, że rak szyjki macicy wywoływany jest przez wirusa HPV przenoszonego drogą płciową, w praktyce badanie to powinno być wykonywane w 3 lata po pierwszej inicjacji seksualnej. Tak więc pacjentki, które odbyły pierwszy stosunek wcześniej niż po 22 roku życia, powinny wykonywać to badanie nim osiągną wiek 25 lat.
Badanie cytologiczne polega na pobraniu wymazu z części pochwowej szyjki macicy specjalną szczoteczką, a następnie umieszczeniu go na szkiełku i utrwaleniu. Następnie wymaz ten oceniany jest pod mikroskopem pod kątem komórek zapalnych czy innych niż prawidłowe komórki nabłonka szyjki macicy. Na tej podstawie większość laboratoriów przydziela pobranemu wymazowi stopień od 1 do 5 w skali Papanicolau.
Stopnie w skali Papanicolau
Stopień 1 oznacza, że w badanym obrazie nie znaleziono komórek innych niż prawidłowe komórki nabłonka- oznacza to, że nie ma żadnego zagrożenia dla pacjentki. Stopień 2, który jest najczęściej wydawanym wynikiem, zwłaszcza u kobiet aktywnie współżyjących, wskazuje, że wszystko jest w porządku, jednak znaleziono komórki zapalne. Są one obecne przy zakażeniach lub nadżerkach. Wynik ten powinien być koniecznie skonsultowany z lekarzem, ponieważ przy współistniejących objawach może być konieczna antybiotykoterapia. Jeśli tak się stanie, po zakończeniu przyjmowania antybiotyku, warto zastosować dopochwowy probiotyk, który przywróci prawidłową florę bakteryjną, która mogła zostać naruszona. Warto więcej poczytać na temat takich probiotyków na stronie lactovaginal.pl.
Wyniki nieprawidłowe to stopnie od 3 wzwyż. Każdy z nich wymaga jak najszybszej konsultacji z ginekologiem. Stopień 3 oznacza, że komórki nabłonka już nie są prawidłowe i mogą, choć nie muszą, przemienić się w komórki nowotworowe. Stopień 4 to obecność komórek atypowych, co oznacza konieczność pobrania wycinka z szyjki macicy i oceny histopatologicznej. Na jej podstawie lekarz podejmie decyzję o tym, czy wystarczy konizacja szyjki, czyli niewielki zabieg, czy może konieczna będzie operacja chirurgiczna. Stopień 5 jest jednoznaczny z obecnością komórek nowotworowych i, również po ocenie histopatologicznej, konieczna jest decyzja o dalszym postępowaniu.
Rak szyjki macicy jest zagrożeniem każdej współżyjącej kobiety. Wczesne wykrycie zmian które mogą się w niego przerodzić jest możliwe jedynie dzięki badaniu cytologicznemu, a więc należy je wykonywać odpowiednio często.
